​Konum

Kayseri   İli 370 45’ ve 380 18’ kuzey enlemleri ve 340 56’ ve 360 59’ doğu boylamları arasında yer almaktadır. Ankara’ya karayoluyla 316 km uzaklıktadır. İl alanı Kuzeybatı ve Kuzeyden Yozgat’ın Çayıralan ve Boğazlıyan; kuzey ve kuzeydoğudan Sivas’ın Gemerek, Şarkışla, Kangal ve Gürün; doğudan Kahramanmaraş’ın  Afşin ve Göksun; güneyden Adana’nın Tufanbeyli, Saimbeyli, Feke ve Karaisalı; güneybatıdan Niğde’nin Merkez ve Çamardı; batıdan ise Nevşehir’in Derinkuyu, Ürgüp ve Avanos ilçeleriyle çevrilidir. Kayseri ili 16.917 km²’lik yüzölçümü ile ülke topraklarının %2.2’lik bir bölümünü kaplamaktadır. İl yüzölçümünün yaklaşık %40'ını tarım arazisi oluşturmaktadır. En düşük arazi oranı ise orman ve fundalık alandır. Ortalama yüksekliği 1054 metredir. Merkez ilçe ile birlikte 16 ilçesi bulunmaktadır. Bu ilçeler; İl merkezinde Kocasinan ve Melikgazi ilçeleri, Akkışla, Bünyan, Develi, Felahiye, Hacılar, İncesu, Özvatan, Pınarbaşı, Talas, Sarıoğlan, Sarız, Tomarza,Yahyalı, Yeşilhisar’dır. 

Haritalar

Topoğrafya

 Dağlar
İl alanını engebelendiren dağlar üç sıra halindedir. Bunlardan ikisi yer kabuğu hareketleriyle kırılma ve kıvrılmalara uğrayarak yükselmiş dağlardır. Diğer grup ise Orta Torosların Orta Anadolu’ya kıvrılan bölümünün uzantılarıdır. Bu sıradağlar üzerinde Akkışla ilçesinde Hınzır Dağı (2.500 m.), Pınarbaşı ilçesinde Dumanlı (3.024 m.) ve Bey Dağı (2.054 m), Sarız ilçesindede Binboğa (2.856 m.), Tahtalı (2.100 m.), Soğanlı (2.100m.) ve Rostan (2.100 m.)  dağları bulunmaktadır. Diğer önemli dağlar İncesu sınırı içinde Aladağ ve Hodul dağları, Bünyan sınırı içinde Koramaz, Aygörmez ve Kızılviran dağları, Develi sınırı içinde Bakır Dağı ile Merkez ve Develi’deki  3917 m yüksekliği ilin en yüksek dağı olan Erciyes’tir.
Vadiler
Kızılırmak vadisi : İl sınırlarına Ebülbayır Köyünün güneydoğusunda gire Kızılırmak vadisi, özellikle Küpeli’nin güneyinden başlayarak oldukça dar ve derin bir boğaz oluşturur. Vadi, Obruk Köyüne kadar bu durumunu korur. Obruk’un kuzeyinde biraz genişleyen Kızılırmak vadisi, Mollahacı Köyü yakınında  yine dar ve derin bir boğaz biçimini alır. Tabanı, Kuşçu Kasabası’ndan sonra genişleyen vadinin il içindeki uzantısı, Bahçeköy’ün güneybatısında sona erer.
Zamantı vadisi: Uzunyayla’dan doğan Zamantı Irmağı’nın oluşturduğu bu vadi, özellikle Pınarbaşı ilçesi’nden başlayarak derin bir boğaz biçimini alır. Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan Zamantı Vadisi’nin tabanı Sıradan Köyü yakınlarında genişler ve il sınırlarını terkedene kadar bu biçimde sürer.
Bu sayılan vadilerin dışında Sarmısaklı suyu ve diğer küçük derelerin oluşturduğu vadiler de vardır. Bu küçük vadilerin tabanlarının birleşmesiyle yer yer tarım alanları oluşmaktadır.
Ovalar
Kayseri Ovası : İl topraklarının kuzeybatısında, Erciyes Dağı’nın kuzeyini kaplayan Kayseri Ovası, yaklaşık 890 km² ‘lik yüzölçümüyle, ilin ve Yukarı Kızılırmak bölgesinin en geniş ovalarından birini oluşturmaktadır. Kayseri Ovası’nın uzunluğu Erkilet yakınlarından doğuda Gömeç Köyü’ne kadar 40 kilometreyi bulur. Doğusunda Karahöyük ( Kültepe ) ve Engir Gölü sazlığı, batısında ise Karasazlık gibi geniş bölümleri kurutulmuş bataklıklar yer alan ovanın batı kesimi, Anbar ovası adıyla anılmaktadır. Kayseri Ovası’ndan geçen başlıca akarsu Sarmısaklı Çayı’dır. Ova yer altı suları bakımından da zengindir.Kayseri Ovası, çok eski dönemlerden beri önemli yerleşim merkezlerinin kurulduğu ve ticaret yollarının geçtiği bir bölge olmuştur. Ova günümüzde de bu niteliğini korumaktadır. Nüfus yoğunluğu km² başına 100-150 kişiyi bulan ve yakın çevresinde İl merkezi ile köy ve kasaba niteliğinde yerleşme merkezleri bulunan Kayseri Ovası üzerinden demiryolu ve karayolları da geçmektedir. Ovada yerleşim merkezleri ve sanayi kuruluşlarının yayıldığı alanlar dışında kalan kesimler, tarıma ayrılmıştır.
Develi Ovası : İl’in ve Erciyes Dağı’nın güneybatısında yer alan Develi Ovası yaklaşık 1000 km²’lik yüzölçümüyle, Kayseri’nin olduğu bibi Yukarı Kızılırmak bölgesinin de en geniş ovalarından biridir. Develi-Yeşilhisar ilçeleri arasında uzanan ovanın doğu-batı uzunluğu 30 kilometreyi bulur. Ovada, çevredeki dağlardan ( Erciyes Dağı’nın güneyi ve Toroslar’ın kuzey yamaçları ) inen akarsular ve kar sularının oluşturduğu taşkınlar sonucu ortaya çıkan Sultansazlığı, Kurbağa, Deve ve Yay Gölleri gibi bataklık ve gölcükler de vardır.
Diğer Ovalar :Kayseri ilinde bu sayılan ovalardan başka, İl’in kuzeyinde yer alan iki küçük düzlük daha vardır. Gölova (Palas) ve Sarıoğlan adlarıyla anılan bu iki ova, Kayseri Ovası çöküntü alanından, Şarkışla’ya doğru uzanan küçük ovalar dizisinin ikisini oluşturmaktadır.
Bu iki ova, birbirinden yüksekliği 1300-1350 m. Olan tepeler ve dalgalı bir alanla ayrılmıştır. Bunlardan 1106 m. yükseklikteki, 10 km² yüzölçümlü Gölova (Palas) kapalı bir çanak durumunda olup üzerinde Tuzla adlı bir göl yer almaktadır. 50 km²’lik bir alana yayılan ve 1146 m. yükseklikte yer alan Sarıoğlan Ovası’nın suları bir boğazdan geçerek Kızılırmak’a dökülür. 
Platolar-Yaylalar
Kayseri İl alanının % 49 gibi önemli bir bölümü, plato biçimindaki yüksek düzlüklerle kaplıdır. Bu tür düzlüklerin bir bölümü Kayseri ve Develi Ovalarının çevresinde yer almıştır.
Uzunyayla ve Zamantı teknesi ise, akarsularla derin biçimde yarılmış ve bu durumlarıyla plato görünümü almış havzalardır. Bunlardan Uzunyayla, dağlarla çevrili ve yüksekliği 1500-1600 m. arasında değişen çok geniş bir havzadır. Üç ırmağın başlangıç yeri olan Uzunyayla, sularını Zamantı Irmağı yoluyla Seyhan’a, Tohma Çayı ile Fırat’a, kuzeydeki küçük derelerle de Kızılırmak’a gönderir. Uzunyayla özellikle Zamantı Irmağı’nın ilk kaynaklarını aldığı yer olması bakımından da önemlidir. Uzunyayla’da sınırlı olarak buğday ve arpa tarımı yapılmaktadır.
Akarsular
Kızılırmak: Toplam uzunluğu 1182 km olup, Kayseri içerisindeki uzunluğu 128 km. dir.
Sarmısaklı Suyu: Kayseri ilinin önemli akarsularından biri de Sarmısaklı suyudur. Kaynağını Bünyan’ın doğusundan alan Sarmısaklı suyu, bir boğazdan geçtikten sonra Bünyan ilçe merkezi yakınlarında bol sulu bir dere halini alır ve akışını sürdürerek Kayseri ovasına iner.          Sarmısaklı suyu daha sonra, Kayseri ovasının batı ucunda yer alan Boğazköy yakınlarında Kızılırmak’a dökülür. Uzunluğu yaklaşık 55 km. ve yıllık ortalama akımı 4988  m3/sn olan Sarmısaklı suyunun  maksimum debisi 20.6m3/sn. dir.
Zamantı Irmağı: Kaynağını Kayseri’den alan en önemli akarsudur. Seyhan Irmağı’nın iki büyük kolundan biri olan ve il topraklarındaki uzunluğu 230 km. olan bu ırmak, Tomarza ve Yahyalı ilçesinin güneyinden geçerek il sınırı dışına çıkar. Irmağin en yüksek debisi 970 m3/sn, en düşük debisi 29 m3/sn dir.

İklim ve Bitki Örtüsü

İklim:
Harita Referansı : - 38.79°K 35.50°D. Denizden yükseklik : 1052m Kayseri İç Anadolu bölgesinin en soğuk illerindendir. Kış ayları dondurucu soğuk, yaz ayları sıcak ve kuraktır. Yaz mevsimi kısa sürelidir. Kış ve yaz mevsimleri arasında sıcaklık farkı büyük olduğu gibi gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı da büyüktür. Yazın 39.8 0C ‘ye kadar çıkabilen sıcaklıkların, kışın –32.50C’ye kadar düştüğü görülür. Kıta iklimi karakterinde olan Kayseri’de yağışlar kış, ilkbahar ve sonbahar aylarına rastlar.Son yirmi yılın yıllık 416 mm. yağış ortalamasının %22’si sonbahar, %36’sı ilkbahar %32’si kış ve %10’u da yaz mevsimlerinde görülür. Kış mevsimi uzun sürer ve yağışlar genellikle kar halindedir. En fazla yağış alan bölgeler sırasıyla II,III. alt bölge ve en az yağış alan I. alt bölgedir. Nisan ve Mayıs aylarında yağış maximum düzeye ulaşmaktadır. En düşük yağış ise Temmuz ayında düşmektedir. Eylül ayına kadar bu durum sürmekte Ekim-Kasım aylarında sonbahar yağışları düşmektedir. BİTKİ ÖRTÜSÜ Kayseri’ de bitki örtüsü olarak çoğunlukla bozkır bitki topluluğu hakimdir. İlin Tahtalı Dağları eteklerinde zengin karaçam ve göknar ormanları mevcuttur. İl Arazisinin Niteliklerine Göre Dağılımı Kayseri’nin toplam yüzölçümü 1.686.573 ha olup, bunun 670.584 ha ‘ ı tarım arazisi, 691.028 ha çayır mera arazisi, 135.817 ha orman arazisi ve 189.144 diğer araziler olarak dağılım göstermektedir. Kayseri’de çayır mera alanlarının oranı yüksek(%41), tarım arazisi oranı mer’a alanına yakın (%40), orman alanlarının oranı ise düşüktür (%8). Türkiye genelinde ise (Grafik 1B) mera alanlarının oranı ile orman alanlarının oranı birbirine eşit olup %26 dır. Kayseri ilinde çayır mera ve tarım arazisi alanının fazlalığı hayvancılık ve tarım için bir potansiyel olmakta, ancak orman alanlarının azlığı yağış için kısıt teşkil etmekte ve erozyona neden olmaktadır. Kayseri ilinde çayır mera ve tarım arazisi alanının fazlalığı hayvancılık ve tarım için bir potansiyel olmakta, ancak orman alanlarının azlığı yağış için kısıt teşkil etmekte ve erozyona neden olmaktadır.

Toprak Yapısı

İlde görülen iklim ve jeolojik yapı farklılıkları ile vejetasyondaki çeşitlilik değişik özelliklere sahip toprakların oluşumuna neden olmuştur. Kayseri’de I-IV. sınıf tarım arazileri 546.221 ha olup, genelde tarım bu araziler üzerinde yapılmaktadır. 1.136.101 ha’ dan fazla alanı olan V-VIII. sınıf arazilerde de işlemeli tarım yapıldığı görülmektedir. Ancak, bu araziler işlemeli tarıma uygun değildir. Tarım alanlarından sonra ikinci sırayı alan mer’a alanları ve orman alanları VII.sınıf araziler üzerinde yoğunlaşmaktadır.
Kullanma kabiliyet sınıfları sekiz adet olup, toprak zarar ve sınırlandırmaları I.sınıf’dan VIII.sınıf’a doğru giderek artmaktadır.
SINIF - I:
Topografya düz veya düze yakın (%0-2)’dir. I. Sınıf arazilerin kapladığı alan 40.115 ha olup il yüzölçümünün % 2,4’ünü teşkil etmektedir. I. Sınıf arazilerin; 25,568 Hektarı alüvyal topraklar,5804 Hektarı kolüviyal topraklar, 5957 Hektarı kahverengi  topraklar, 2254 Hektarı Kireçsiz kahverengi topraklar, 532 Hektarı ise kırmızı kahverengi topraklardan oluşturmaktadır.
Bu arazilerin 17.762 ha’da kuru tarım, 19.779 ha’da sulu tarım yapılmaktadır. 1.034 Ha’ ı bağ-bahçe arazisidir. 1.540 ha’ da  diğer kullanım içindir.
SINIF- II:
Toplam miktarı 112.475 ha olup İl Yüzölçümünün  % 6,6 sını oluşturmaktadır. Bu arazilerin  %20’sini alüviyal topraklar, %43,4 ünü kolüviyal topraklar, %0,3 ünü kestanerengi topraklar, %20 sini kahverengi topraklar, %9’unu Kireçsiz kahverengi topraklar ve %7’sini kırmızı kahverengi topraklar oluşturmaktadır.
Bu arazilerin; 67,554 ha’da kuru tarım, 29.667 ha’da sulu tarım yapılmaktadır. II’  inci sınıf arazilerin, 6200 Ha’ı bağ-bahçe ve 4561 ha’ı çayır-mer’a arazidir. Ortalama eğimi ise % 2-6 arasındadır.
SINIF- III:
III. sınıf araziler 200,305 ha. kapladığı alan ile İl Yüzölçümünün  %11,87 sini teşkil eder. Bu arazinin toprak gruplarına göre dağılımı ise %13,5’i alüviyal topraklar, %16,6’sı kolüvyal topraklar, %0,7’si kahverengi orman toprakları, %2,1’i Kestanerengi, %14,5’i kireçsiz kahverengi,  %3,2’si kırmızı kahverengi topraklar şeklindedir. Bu alanların kullanım durumları ise şöyledir; 156,801 ha. kuru tarım, 20,390 ha. sulu tarım, 6,900 ha. Bağ-bahçe, 9,808 ha.  çayır-mer’a, 461  ha. Orman-funda ve 5,945 ha. Da diğer kullanımlar.
SINIF- IV:
IV. sınıf araziler 193.326 ha alanı ile İl Yüzölçümün ün %11,46‘sını kaplamaktadır. IV’üncü sınıf arazilerin toprak gruplarına göre dağılımı ise şöyledir; % 13,80’i alüvyal, %6,94’ü kolüviyal topraklar, %2,57 ha’ı Organik, %1,53’ü kahverengi orman toprakları, %0,1’i kireçsiz kahverengi orman toprakları, %3,74’ü kestanerengi, %44,81’i kahverengi toprakları, %14,99’u kireçsiz kahverengi, %10,60’ı kırmızı kahverengi ve %0,92’si Regosol topraklardan oluşmaktadır. Bu alanların kullanım durumları ise şöyledir; 143,279 ha’da kuru tarım, 2074 ha’da sulu tarım, 6105 ha. Bağ-bahçe, 37,710  ha’da çayır-mer’a, 2426 ha’da orman –fundalık ve 1,732 ha. diğer kullanımlar
SINIF- V:
Kayseri ilinde V. Sınıf arazinin toplamı 3,309 hektardır. Bu alanın büyük toprak gruplarına göre dağılımı şöyledir;
472 ha. Hidromorfik  alüvyal  topraklar, 2,837 ha. Organik topraklar.Bu arazilerin tamamı derin profile sahip ve düz-düze yakın eğimlidir. Aynı zamanda bu sınıf arazilerin tamamında yaşlık ve çoraklık problemi vardır.
SINIF- VI:
Kayseri ilinde VI. Sınıf arazinin toplamı 210,641 hektardır. Toprak gruplarına göre dağılımı ise 16,478 ha’ı alüviyal topraklar, 8,902 ha. Kolüvyal, 4,776 ha’ı kahverengi orman toprakları, 1,802 ha’ı kireçsiz kahverengi orman toprakları, 14,144 ha’ı kestanerengi, 105,782 ha’ı kahverengi topraklar, 35,392 ha’ı kireçsiz kahverengi topraklar, 12,177 ha’ı kırmızı kahverengi topraklar, 11,188 ha’ı ise regosol topraklar şeklindedir.Bu toprakların kullanım durumları ise şöyledir; %56,6’sı  kuru tarım, %5’i sulu tarım, %3,8’i bağ-bahçe, %37,1’i  çayır-mer’a,%1,2’si orman –funda ve %0,8’i diğer kullanımlar.
SINIF- VII:          
757,382 ha alanı ile ilin % 45‘lik kısmını kaplar. Bu alanların toprak gruplarının dağılımı ise  %0,005’i alüvyal, %1,78’i hidromorfik alüvyal, %0,001’i alüvyal sahil bataklık, %0,005’i kolüvyal, %9052’si kahverngi orman, %9’u kestanerengi, %39,2’si kahverengi, %24,6’sı kireçsiz-kahverengi, %7,2’si kırmızı-kahverengi, %102’si regosol şeklinde teşkil etmiştir. Bu toprakların kullanım durumları ise şöyledir;      60,555 ha.  kuru tarım, 16 ha.i sulu tarım, 2,679 ha. bağ-bahçe, 560,466 ha. Çayır-mer’a, 130,219 ha.  orman –funda ve 3,429 ha. diğer kullanımlar
SINIF- VIII:        
164,769 ha ile il topraklarının %9,8’ini oluşturur. Bu  arazilerin toprak gruplarına göre dağılımı ise 710 ha. Irmak yatağı, 164,059 ha. ise çıplak kayalık olarak belirlenmiştir.
Kayseri’de su yüzeyleri 4.251 ha. alan kaplamaktadır.  Orman ve fundalık alanlar ilin 135,817 ha’ını  kaplar. Bunun 75,374 ha’ı orman, 60,443 ha’ı fundalıktır. Orman-fundalık alanların %95,88’i VII. sınıf arazilerde bulunmaktadır.
Yerleşim alanları ise ilin 15,568 ha’lık kısmını kaplamaktadır. Bu alanların  1,386 ha’ı I’inci  sınıf arazilerde, 2,243 ha’ı II’inci sınıf arazilerde, 5,992 ha’ı III’üncü sınıf arazilerde bulunmaktadır. Yerleşim alanlarının %53’lük kısmı tarıma elverişli alanlarda kurulmuştur.